បើចង់ក្លាយជាបុគ្គលជោគជ័យ សូមសួរខ្លួនឯងថា តើមានជំនាញទាំង ៧ នេះនៅក្នុងខ្លួនហើយឬនៅ?
នៅ ក្នុងការប្រកបអាជីពអ្វីក៏ដោយ លោកអ្នកត្រូវតែមានជំនាញពីរប្រភេទគឺ «ជំនាញទន់» និង «ជំនាញរឹង» ដែលភាសាអង់គ្លេសហៅថា hard skills និង soft skills។ នៅក្នុងទំព័រនេះ សូមនិយាយតែអំពីជំនាញទន់ ដែលជាជំនាញសំខាន់បន្ថែមពីលើជំនាញអាជីព។ សូមអស់លោកអ្នកកុំគិតថាជំនាញទន់មិនសំខាន់ឲ្យសោះ ព្រោះកន្លងមក គេសង្កេតឃើញថាអ្នកខ្លះរៀនចប់បរិញ្ញាបត្រ ឬបរិញ្ញាបត្រជាន់ខ្ពស់ ក៏មិនបំពេញការងារប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ១០០% ដែរប្រសិនបើខ្វះជំនាញទន់។ សូមបញ្ជាក់ថាជំនាញទន់នេះ អ្នកខ្លះមានអំណោយផលពីកំណើតតែម្ដង ប៉ុន្តែអ្នកដែលមិនមានពីកំណើត ក៏អាចពង្រឹងជំនាញទាំងនេះបានដូចគ្នា។១- ជំនាញខាងទំនាក់ទំនង (communication skills) ៖ មិនថាលោកអ្នកចាប់អាជីពជាអ្វី ធ្វើការនៅក្នុងការិយាល័យ ឬនៅទីសាធារណៈនោះទេ ការទំនាក់ទំនងជាមួយមនុស្សទូទៅពិតជាជំនាញសំខាន់ដែលមិនអាចខ្វះ បាន។ មិនអាចខ្វះបានដើម្បីចាប់អាជីពដោយជោគជ័យ។ អ្នកខ្លះរៀនសូត្រចេះដឹង មានសមត្ថភាពធ្វើការគ្រប់គ្រាន់ ប៉ុន្តែមិនសូវប្រសប់និយាយ ឬនិយាយទៅគេស្ដាប់ទៅរាងភ្លាវ មិនសូវចូលត្រចៀកគេ។ មកពីមិនមានជំនាញខាងទំនាក់ទំនងនៅក្នុងខ្លួន។ ទំនាក់ទំនងនៅក្នុងន័យនេះមិនសំដៅតែទៅលើការនិយាយច្រើន ឬពូកែនិយាយបូរបាច់ប៉ុណ្ណោះទេ។ ពោលគឺការនិយាយដែលមានអនុភាពទាក់ទាញចំពោះអ្នកស្ដាប់។
ប្រសិនបើគេនិយាយអំពីអាជីពនយោបាយ អ្នកនយោបាយត្រូវតែពូកែផ្នែកវោហារ ដោយមិនប្រកាន់ថានិយាយខុស ឬនិយាយត្រូវទេ។ សំខាន់និយាយដោយទំនុកចិត្ត។
២- ជំនាញខាងចាត់ចែង រៀបចំឲ្យមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ និងរបៀបរៀបរយ និងជំនាញខាងគ្រប់គ្រង (organization and management) ៖ នៅ ពេលលោកអ្នកមានជំនាញនេះនៅក្នុងខ្លួន វាធ្វើឲ្យមនុស្សមានស្មារតីទទួលខុសត្រូវ និងស្គាល់តួនាទីរបស់ខ្លួនត្រូវធ្វើអ្វី។ ម្យ៉ាងទៀត វាជួយឲ្យមនុស្សអនុវត្តផែនការណ៍ និងការងារប្រចាំថ្ងៃប្រកបដោយប្រសិទ្ធខ្ពស់។ ពុំនោះទេ ការងារនោះមានលក្ខណៈរាត់រាយ គ្មានវិន័យ គ្មានសណ្ដាប់ធ្នាប់ គ្មានរបៀបរៀបរយ ឬភាសាសាមញ្ញាហៅថា «ឆ្គង»។ ក្នុងនាមជាបុគ្គលដែលមានរបៀបរៀបរយ មានន័យថាគេគោរពពេលវេលា – ពេលធ្វើការ ត្រូវផ្ដោតការងារជាសំខាន់ ជាជាងយកម៉ោងការងារទៅធ្វើអ្វីមួយក្រៅសាច់ការ ដូចជានិយាយទូរស័ព្ទរាប់ម៉ោង។ល។
ជំនាញគ្រប់គ្រងក៏រឹតតែសំខាន់ទៅទៀត។ នៅពេលបុគ្គលម្នាក់មានជំនាញគ្រប់គ្រងនៅក្នុងខ្លួន គេអាចគ្រប់គ្រងអ្វីៗគ្រប់យ៉ាងឲ្យមានសណ្ដាប់ធ្នាប់ និងប្រព្រឹត្តទៅដោយរលូន។ គ្រប់គ្រងនៅក្នុងន័យនេះ គឺចាប់ផ្ដើមពីខ្លួនឯង។ កុំទាន់ឈានទៅគ្រប់គ្រងអ្នកដទៃ សំខាន់គឺគ្រប់គ្រងខ្លួនឯងឲ្យតែបានសិនទៅ។ គ្រប់គ្រងខ្លួនឯងមានដូចជា ៖ ១- គ្រប់គ្រងសុខភាពខ្លួនឯង ទាំងសុខភាពផ្លូវកាយ និងសុខភាពផ្លូវចិត្ត។ ២- គ្រប់គ្រងធនធាន គ្រប់គ្រងពេលវេលា គ្រប់គ្រងការងារ។ល។ ប្រសិនបើបុគ្គលម្នាក់គ្មានជំនាញខាងចាត់ចែងឲ្យមានរបៀបរៀបរយ និងជំនាញខាងគ្រប់គ្រងទេ ទោះបីអ្នកនោះមានចំណេះវិជ្ជាជ្រៅជ្រះក្នុងវិស័យអ្វីមួយ ក៏បំពេញការងារមិនមានប្រសិទ្ធភាព ១០០% ព្រោះកុំភ្លេចពាក្យចាស់បុរាណមួយឃ្លា «ដំរីជើងបួនគង់មានភ្លាត់ អ្នកប្រាជ្ញចេះស្ទាត់គង់មានភ្លេច»។
៣- ជំនាញចរចាបញ្ចុះបញ្ចូល និងសម្របសម្រួល (negotiation) ៖ នៅក្នុងពេលសម្ភាសការងារ ប្រសិនបើអ្នកណាពូកែខាងផ្នែកនេះ អាចអន្ទងចិត្តនិយោជកឲ្យទទួលយកលោកអ្នកចូលបម្រើការងារនៅក្នុង អង្គភាពរបស់គេ។ លោកអ្នកអាចសុំបានប្រាក់ខែខ្ពស់ និងទទួលបានមុខតំណែងល្អអាស្រ័យដោយសារជំនាញនេះ។ នៅក្នុងមុខរបររកទទួលទាន អ្នកខ្លះអាចទិញទំនិញបានថោក អាស្រ័យដោយសារគេពូកែតថ្លៃ។ គេពូកែតថ្លៃ ដោយសារគេមានជំនាញខាងចរចាបញ្ចុះបញ្ចូល។
៤- ជំនាញខាងវិភាគស៊ីជម្រៅ (critical thinking)៖ ជំនាញនេះជួយឲ្យលោកអ្នកមើលឃើញបញ្ហាដែលកើតមានចំពោះមុខ និងរិះរកដំណោះស្រាយទុកជាមុន ដើម្បីជៀសវាង «ទឹកលិចដល់ច្រមុះហើយ ទើបខំប្រវេប្រវារកគ្រាបន្ទាល់»។ ក្រៅពីនេះ លោកអ្នកក៏អាចមានគំនិតច្នៃប្រឌិតថ្មីៗ ហើយមិនសូវចម្លងគំនិតពីគេ។ បើទុកជាចម្លងពីគេក៏មិនចម្លងទាំងដុលដែរ ព្រោះចេះកែច្នៃ និងសំយោគ បង្កើតគំនិតថ្មី។
៥- ជំនាញខាងសហការគ្នាក្នុងអង្គភាព និងជំនាញខាងដឹកនាំក្រុម (teamwork and delegation) ៖ ការងារមួយអាចចេញជាលទ្ធផលល្អ អាស្រ័យដោយសារបុគ្គលិកក្នុងអង្គភាពចេះសហការគ្នា ធ្វើការស៊ីសង្វាក់គ្នា (teamwork)។ ប្រសិនបើនៅក្នុងអង្គភាពមួយ មនុស្សធ្វើការគ្មានឯកភាពគ្នា មិនចេះយល់ចិត្តគ្នា នោះការងារមិនអាចប្រព្រឹត្តទៅដោយរលូន និងមិនអាចទទួលលទ្ធផលឆាប់រហ័សទាន់ពេលវេលាទេ។
៦- ជំនាញខាងស្រាវជ្រាវ និងវិភាគទិន្នន័យ (research and analysis) ៖ ការនិយាយអ្វី ឬប្រកបអាជីពអ្វីដោយគ្មានការស្រាវជ្រាវ និងវិភាគឲ្យបានល្អិតល្អន់ទេ អាចមិនសូវជោគជ័យទេ ព្រោះធ្វើទៅព្រាវៗ ឬគិតស្មានៗ ប្រាសចាកអ្វីដែលកើតមាននៅក្នុងទិដ្ឋភាពជាក់ស្ដែង។ ជំនាញខាងស្រាវជ្រាវ និងវិភាគទិន្នន័យនេះហើយ ដែលនាំឲ្យគេអាចស្រាវជ្រាវឃើញរបកគំហើញថ្មីៗ និងអាថ៌កំបាំងថ្មីៗ។
៧- ការពង្រឹងទំនុកចិត្តលើខ្លួនឯង (confidence) ៖ ទោះបីជាលោកអ្នកនៅមានគោលជំហរទន់ជ្រាយចំពោះខ្លួនឯងយ៉ាងណាក្ដី ក៏គួរតែខំព្យាយាមពង្រឹងជំនាញនេះឲ្យបានខ្លាំង។ ការធ្វើអ្វីប្រកបដោយទំនុកចិត្ត វាជាគន្លឹះសំខាន់ខ្លាំងណាស់សម្រាប់នាំឆ្ពោះទៅរកជោគជ័យ។ អស់លោកខ្លះមានទំនោរទៅរកភាពអវិជ្ជមាន។ នៅពេលដែលចាប់ផ្ដើមធ្វើអ្វីមួយ មិនទាន់ដឹងលទ្ធផលយ៉ាងណាផង ក៏ថ្លែងរឿងអស់សង្ឃឹមទុកមុន ឬមានគំនិតទុទ្ទិដ្ឋិនិយមទុកមុន។ ធ្វើរបៀបនេះ នាំឲ្យមនុស្សអស់អារម្មណ៍ ឬអស់ទឹកចិត្តនឹងប្រឹង។ ដូចនេះ ទោះបីលទ្ធផលទៅជាយ៉ាងណាក៏ដោយ សំខាន់ត្រូវលោកអ្នកមានទំនុកចិត្តលើខ្លួនឯងជានិច្ច ថាត្រូវតែធ្វើឲ្យចេញជាលទ្ធផល ហើយតស៊ូដល់គ្រាបញ្ចប់៕